Mantar aknesi olarak da bilinen fungal akne, genellikle geleneksel akne ile karıştırılan yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Bakterilerin neden olduğu normal sivilcelerin aksine, mantar sivilceleri ciltte mayanın aşırı büyümesiyle tetiklenen sivilce türüdür.
Peki fungal akne nedir, nedenleri nelerdir, semptomları ve normal sivilce arasındaki temel farklar nelerdir ve tedavisi nasıl yapılır hep birlikte inceleyelim.
Fungal Akne Nedir?
Fungal akne, kıl köklerinin iltihaplanması olan bir tür folikülit yani kıl kökü iltihabıdır. Ciltte doğal olarak bulunan Malassezia adlı bir maya türünün aşırı büyüyerek cildin normal dengesini bozması sonucu ortaya çıkan bir sivilce türüdür.
Bu aşırı büyüme, tipik olarak aynı boyutta olan ve kümeler halinde görünen küçük, kaşıntılı, akne benzeri şişliklerin oluşumuna yol açabilir. Normal sivilcelerin aksine, mantar sivilcelerine bakteriler neden olmaz ve tıkanmış gözenekler veya siyah noktalar içermezler.
Fungal Akne Neden Olur?
Fungal aknenin birincil nedeni, Malassezia adı verilen mayanın aşırı büyümesidir. Bunun dışında belirli faktörler bu aşırı büyümeye katkıda bulunabilir:
Nemli ve sıcak ortamlar: Malassezia mayası, sıcak ve nemli koşullarda gelişir ve göğüs, sırt ve omuzlar gibi bölgeleri fungal akneye karşı daha duyarlı hale getirir.
Terleme: Aşırı terleme, mayaların büyümesi için ideal bir ortam yaratan diğer bir faktördür.
Bağışıklık sisteminin zayıflaması: Diyabet, HIV/AIDS hastaları veya bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar kullananlar gibi bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler genellikle mantar aknesine daha yatkın bir cilde sahip olurlar.
Fungal Akneyi Tetikleyen İçerikler Nelerdir?
Bazı cilt bakımı ve kozmetik bileşenleri, fungal akneyi şiddetlendirebilir veya tetikleyebilir. Genellikle yağlar fungal aknenin artmasına sebebiyet verebilir.
Hindistan cevizi yağı, laurik asit ve bazı bitkisel yağlar Malassezia için bir besin kaynağı sağlayarak aşırı büyümesini teşvik edebilir. Fungal aknenin artmasını önlemek için ciltteki sebumu dengeleyen salisilik asit içeren ürünler veya probiyotik ve retinol içerikli ürünler tercih edilebilir.
Fungal Aknenin Belirtileri Nelerdir?
Fungal akneler tipik olarak geleneksel akneye benzeyen küçük, kaşıntılı yumrular olarak ortaya çıkar. Bununla birlikte, bazı ayırt edici özellikler vardır:
Boyutlarındaki tekdüzelik: Fungal akne lezyonlarının boyutu genellikle tek tiptir, oysa geleneksel aknenin boyutu değişebilir ve daha büyük, daha iltihaplı sivilceleri içerebilir.
Kümelenmeleri: Fungal akne, genellikle simetrik bir modelde görünen kümeler veya küçük yumru grupları oluşturma eğilimindedir.
Konumları: Fungal akneler vücutta genelde kollarda, göğüste ve sırtta meydana gelmektedir. Yüzde meydana gelen sivilceler ise genellikle bakteri kaynaklı sivilcelerdir.
Kaşıntı hissi: Fungal akneye genellikle geleneksel aknede daha az yaygın olan kaşıntı eşlik eder.
Fugnal Akne Tedavisi Nasıl Yapılır?
Fungal aknenin yönetimi, neden olan mayanın aşırı büyümesini ele almayı ve sağlıklı bir cilt ortamını korumayı içerir. Bazı etkili tedavi seçenekleri şu şekildedir:
Cildi kuru tutun
Nem ve rutubet fungal akneyi kötüleştirebilir. Nefes alabilen kumaşları tercih etmek, aşırı terlemekten kaçınmak, terledikten sonra vakit kaybetmeden duşa girmek aknelerin oluşumunu engelleyecektir.
Tetikleyici içeriklerden kaçının
Yağlar, esterler ve polisorbatlar gibi mantar aknesini tetiklediği bilinen bileşenleri içeren cilt bakımı ve kozmetik ürünlerini tanımlayın ve bunlardan kaçının.
Cildi nazikçe temizleyin
Cildin doğal yağlarını soymamaya dikkat ederek, etkilenen bölgeleri temizlemek için nazik, komedojenik olmayan bir temizleyici kullanın.
Antifungal ürünler kullanın
Ketokonazol, selenyum sülfid veya pirition çinko gibi bileşenler içeren antifungal tedaviler, mayaların aşırı büyümesini ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir. Uzman bir dermatolog ile görüşerek uygun görmesi durumunda bu ürünler kullanılabilir.
Akne ve Fnugal Akne Nasıl Ayırt Edilir?
Geleneksel akne ve fugnal akne arasında ayrım yapmak zor olabilir, ancak dikkate alınması gereken birkaç önemli faktör vardır:
Fungal akneyi anlamak, etkili yönetim ve tedavi için çok önemlidir. İnsanlar, fungal akne ile geleneksel akne arasındaki nedenleri, semptomları ve farklılıkları tanıyarak, bu durumu ele almak için uygun önlemleri alabilirler. Antifungal tedavilerin kullanılması, tetikleyici bileşenlerden kaçınılması, nazik cilt bakımı uygulamaları ve kuru bir cilt ortamının korunması yoluyla, fungal aknenin semptomlarını hafifletmek ve daha temiz, sağlıklı görünen bir cilt elde etmek mümkündür.
-
- Fungal aknenin tipik akne tedavileri ile düzelmesi pek olası değildir. Geleneksel sivilce tedavilerine rağmen sivilce benzeri şişlikler devam ediyorsa mantarlı sivilceler oldukları düşünülebilir. Bakteri kaynaklı geleneksel aknelerin tedavisinde çeşitli akne ve sivilce bakım ürünleri kullanılabilir.
-
- Fugnal akne lezyonları genellikle tekdüze, kaşıntılıdır ve kümeler veya gruplar halinde görünürken, geleneksel aknenin boyutu değişebilir, iltihaplanabilir ve bireysel sivilceler olarak ortaya çıkabilir.
-
- Durumu şiddetlendiren faktörlere dikkat edilmelidir. Mantar sivilceleri terleme, ısı veya belirli cilt bakım ürünlerinin kullanımı ile kötüleşebilir.