Egzama, her yaştan insanın yaşadığı ve çok yaygın görülen bir cilt rahatsızlığıdır. Özellikle kafa derisinde olmak üzere vücudun pek çok yerinde ortaya çıkabilir.
Genellikle seboreik dermatit olarak da bilinen saç egzaması, kafa derisi ve saç çizgisinde oluşan bir egzama türüdür. Kaşıntılı, rahatsız edici ve hatta görüntüsü sebebiyle utanç verici hissettirebilir ancak uygun tedavi ile düzeltilebilen bir rahatsızlıktır.
Saç Egzaması Nedir?
Saç egzaması, kafa derisini etkileyen, kaşıntıya, pullanmaya ve kızarıklığa neden olan kronik enflamatuvar bir cilt rahatsızlığıdır. Pullu yamalar, yağlı cilt ve kepek bu rahatsızlığın karakterize belirtileridir.
Saç egzaması hafif veya şiddetli seyredebilir ve her yaştan insanda ortaya çıkabilir, ancak yetişkinlerde daha sık görülen bir durumdur. Bu rahatsızlık bulaşıcı değildir ve ciddi bir sağlık riski oluşturmaz, ancak rahatsız ediciliğiyle yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
Saçta Egzama Türleri
Kafa derisini etkileyen ve saçta görülen egzamanın birkaç egzama türü bulunmaktadır. Bunlar şu şekildedir:
-
Seboreik dermatit: Rahatsızlığın bu türü, kafa derisinde görülen en yaygın egzama türüdür ve yağlı cilt, kepek ve kızarıklık ile kendini belli eder.
-
Atopik dermatit: Cildi etkileyen ve kafa derisinde meydana gelebilecek kronik bir egzama türüdür. Bu tür kuru, kaşıntılı ve iltihaplı cilde neden olur.
-
Kontakt dermatit: Bu türde ise kafa derisi tahriş edici veya alerjenle temas ettiğinde kızarıklık, kaşıntı ve iltihaba neden olur.
Saç Egzaması Neden Olur?
Saç egzamasının kesin nedeni bilinmemektedir fakat birkaç faktör gelişimine katkıda bulunabilir. Bu faktörler şunlardır:
Genetik Faktörler
Ailesinde egzama veya diğer cilt rahatsızlıkları olan kişilerde saç egzaması gelişme olasılığı ailesinde egzama görülmeyen kişilere göre daha yüksektir.
Hormonal Değişimler
Özellikle kadınların regl veya hamilelik gibi dönemlerinde hormonlardaki dalgalanmalar kafa derisinde egzamayı tetikleyebilen nedenlerden olabilir.
Çevresel Faktörler
Mevsimsel değişimlerle soğuk ve kuru havaya veya sert kimyasallara maruz kalmak saç egzamasına veya var olan egzamanın şiddetlenmesine neden olabilir.
Stres
Duygusal olarak yaşanan stres durumlar egzama semptomlarını tetikleyebilir veya daha kötü olmasına neden olabilir.
Saç Egzamasının Belirtileri
Saç egzamasının belirtileri yaşa veya kişiye göre değişebilir fakat en yaygın görülen belirtiler şunlardır:
-
Kaşıntı: En sık görülen belirtidir. Kafa derisi yoğun şekilde kaşınabilir, kaşımayla birlikte de çizilmeye ve olası cilt hasarına neden olabilir.
-
Pullanma: Kaşıntıyı takip eden saç derisinde kuru, pul pul cilt veya giysilere düşebilecek kepek gelişebilir.
-
Kızarıklık: Kafa derisinin etkilenen bölgeleri kırmızı renge dönebilir veya iltihaplı görünebilir.
-
Yağlı veya yağlı cilt: Kafa derisi egzama durumlarında normalden daha fazla yağ üreterek yağlı cilde yol açabilir.
Saç Egzamasının Çözümüne Yönelik Öneriler
Saç egzaması kronik bir durumdur fakat uygun bakım ve tedavi ile iyileştirilebilir bir rahatsızlıktır. Saç egzamasını gidermenin veya kötüleşmesini engellemenin birçok yolu vardır. Bunlar:
-
Nazik şampuanlar kullanmak: Banyo rutinlerinde hassas ciltler için uygun, hafif, kokusuz şampuanlar, saç kremleri veya buna yönelik özel olarak geliştirilen ürünleri kullanmak egzama için faydalı olabilir.
-
Sert kimyasallardan kaçınmak: Saç derisini fazla tahriş edebilecek alkol, sülfatlar ve diğer sert kimyasallar içeren saç ürünlerinden kaçınılmalıdır.
-
Saç derisini nemlendirmek: Saç derisini nemlendirmek ve kurumasını önlemek için kafa derisinin etkilenen bölgelerine nemlendirici bir saç derisi losyonu veya yağı uygulamak saç derisinde egzama tedavisinde yardımcı olabilir.
-
Stresi yönetmek: Stres, egzama semptomlarını tetikleyen veya kötüleştiren önemli durumlardır. Bu nedenle egzersiz, meditasyon veya terapi gibi stresi yönetmenin yollarını bulmak önemlidir.
Saçtaki Egzamaya İyi Gelen Yağlar
Yağ kullanmak, saç derisinde egzama tedavisinde doğal, etkili ve sıklıkla tercih edilen bir yoldur. Egzama tedavisinde en yaygın olarak kullanılan doğal yağlar çay ağacı yağı, hindistan cevizi yağı, jojoba yağı ve hint yağıdır.
Çay ağacı yağı, iltihabı ve kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olabilecek antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Birkaç damlayı bir taşıyıcı yağ ile karıştırarak kafa derisinin etkilenen bölgelerine uygulanabilir.
Hindistan cevizi yağı, kuru ve kaşıntılı cildi yatıştırmaya yardımcı olabilecek doğal bir nemlendirici etki sağlayan yağlardan biridir. Saç derisinin etkilenen bölgelerine az miktarda uygulanıp yıkamadan önce birkaç saat bekletilerek kullanılabilir.
Jojoba yağı, saç derisini nemlendirmeye ve kuruluğu önlemeye yardımcı olan doğal bir yumuşatıcı yağdır. Saç derisinin etkilenen bölgelerine birkaç damla uygulayarak masaj yapılabilir.
Hint yağı, iltihaplanmayı azaltmaya ve iyileşmeyi desteklemeye yardımcı olabilecek doğal iltihap önleyici etki gösteren bir yağdır. Saç derisinin etkilenen bölgelerine az miktarda uygulanıp yıkamadan önce birkaç saat bekletilerek kullanılabilir.
Bazı kişilerin belirli yağlara karşı alerjik reaksiyon gösterebileceğini unutmamak önemlidir. Bu nedenle tüm saç derisine uygulamadan önce ciltte küçük bir miktar test edilmesi ve semptomların kötüleşmesi durumunda yağın kullanılmaması, uzman bir doktora danışılması önerilir.