D vitamini, yağda çözünebilen ve vücutta depolanabilen vitaminlerden ve kalsiyum emiliminde, güçlü kemiklerin korunmasında önemli rol oynayan vücut sağlığı için gerekli besinlerden biridir. Ayrıca bağışıklık sistemini destekler, iltihabı azaltmaya yardımcı olur ve hücre büyümesini düzenlemede görev almak gibi vücutta pek çok noktada faydası ve görevi olan bir vitamindir. Güneş ışığı D vitamininin birincil kaynağı olsa da bazı hayvansal ve bitkisel besinlerde de bulunmaktadır.
D Vitamininin Faydaları
D vitamininin vücut sağlığında bağışıklık sisteminden depresyona kadar çeşitli faydaları vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
-
- Vücudun kalsiyum ve fosforu emmesine yardımcı olarak sağlıklı kemik oluşumu, kemiklerin ve dişlerin büyümesi aynı zamanda gelişmesi için gereklidir.
-
- Yeterli D vitamini seviyeleri, özellikle yaşlı yetişkinlerde osteoporoz (kemik erimesi) gibi kemik hastalıklarını ve kırık riskini azaltabilir.
-
- Viral enfeksiyonlarda iltihabı azaltmada, bağışıklık sistemimizi destekleme ve fonksiyonların düzenlenmesinde de rol oynar.
-
- Depresyon gibi ruh hali ile alakalı rahatsızlıklarda klinik semptomların azaltılmasına yardımcı olur.
-
- Hücre bölünmesi ve farklılaşmasında görev alır ve bu sayede cilt sağlığı açısından etkilidir.
-
- Kanser gelişimini hücrelerin büyümesini engelleyerek önleyebilir, tedavisine destek olabilir.
-
- Kemiklerdeki olumlu etkileriyle hem alt hem de üst uzuvlarda fiziksel gücün artmasına ve kas gelişimini desteklemeye yardımcı olur.
D Vitamini Kaynakları
Güneş ışığı en önemli ve birincil D vitamini kaynağı olarak kabul edilse de bazı besinlerde de D vitamini bulunmaktadır. Bunlar başlıca yağlı balıklar, karaciğer, yumurta, mantarlar ve otla beslenen hayvanların tereyağlarıdır.
Orzax Ocean Vitamin D3 600 IU Oral Sprey 20 ml
Ürüne Git
Natural Nest D3 1000 IU 10 ml
Ürüne Git
Suda-D Vitamin D3 500 IU Çocuklar İçin Günlük Oral Sprey 20 ml
Ürüne Git
Yağlı Balıklar
Somon, ton balığı, uskumru ve sardalya gibi yağlı balıklar çok iyi D vitamini kaynaklarıdır. 100 gramlık pişmiş somon porsiyonu yaklaşık 475 mcg D vitamini içerir ve bu çoğu yetişkin için önerilen günlük alım miktarını fazlasıyla karşılar. Ton balığı ve uskumru, 100 gramlık porsiyon başına yaklaşık 210-270 mcg D vitamini içerirken, ortalama bir sardalya ise yaklaşık 180 mcg içermektedir.
Karaciğer
Organ etleri, özellikle karaciğer başta olmak üzere bilinen en besleyici besinlerden biridir. Pişmiş sığır karaciğerinin 100 gramında yaklaşık 45 mcg D vitamini bulunmasının yanı sıra A vitamini, demir ve protein gibi pek çok besin maddesini de içerir.
Yumurta Sarısı
Yumurta sarısı, yaklaşık 45 mcg D vitamini içererek başka bir iyi kaynaktır. D vitaminine ek olarak yumurta sarısı D vitamini ile çalışan K2 açısından da zengin bir besindir. Çinko, A ve B vitaminleri, demir gibi besin maddelerini içermesi nedeniyle beslenme rutininde mutlaka olması gereken bir gıdadır.
Mantarlar
Mantarlar D vitamininin sayılı bitki kaynaklarındadır. Çoğu mantar çok az D vitamini içerirken, şitaki, maitake ve kültür mantarı gibi bazı türler UV ışığına maruz kaldıklarında önemli miktarda D vitamini kaynaklarına dönüşürler.
Bir bardak kadar dilimlenmiş, çiğ kültür mantarı yaklaşık 425 mcg D vitamini içerir. Karanlıkta yetiştirilen mantarlar yerine ışığa maruz kalan mantarların D vitamini alımı için tercih edilmesi gerekmektedir. İçerisindeki D vitamini miktarı yetiştirilme ve türüne göre değişmektedir.
Otla Beslenen Hayvanların Tereyağı
Otla beslenen hayvanlardan elde edilen iyi bir tereyağı iyi bir D vitamini kaynağı olmasının yanı sıra K2 ve A vitaminleri, bütirat, CLA gibi vücut için yararlı besin maddelerini içerir.
D Vitamini Eksikliği ve Etkileri
D vitamini eksikliği, özellikle güneş ışığına sınırlı maruz kalan ülkelerde yaygın olarak görülen rahatsızlıklardandır. Eksikliği sonucunda zayıf kemikler ve artan kırık riski dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunları meydana gelebilir.
Çocuklarda şiddetli D vitamini eksikliği, yumuşak ve zayıf kemiklere neden olan bir hastalık olan raşitizme sebebiyet verebilir. Yetişkinlerde ise D vitamini eksikliği, kanser, kalp hastalığı, diyabet ve otoimmün bozukluklar dahil olmak üzere çeşitli kronik hastalıklarla ilişkilendirilmektedir.
D vitamini eksikliğinin belirtileri arasında kemik ağrısı, kas zayıflığı ve artan düşme riski bulunmaktadır. D vitamini eksikliği riski daha yüksek olan kişiler arasında güneş ışığına sınırlı maruz kalanlar, yaşlı yetişkinler, koyu tenli kişiler ve D vitamini emilimini etkileyen belirli tıbbi durumları olan kişiler bulunur.
Sonuç olarak D vitamini vücut sağlığı için önemi yüksek olan ve güneş ışınlarının yanı sıra besinler aracılığı ile vücuda alınabilecek bir vitamindir. D vitamini açısından zengin gıdalara beslenme düzeninde yer verilmesi önemlidir. Aynı zamanda D vitamini içere takviye edici gıdalar da bu beslenme düzenine yardımcı olabilmektedir.