Dengeli ve sağlıklı beslenme insan sağlığı açısından dikkat edilmesi gereken en önemli konuların başında geliyor. Her gün yenen yiyecekler vücuda gerekli enerjiyi sağlar ancak mikro besin maddeleri olan vitamin ve minerallerin de düzenli olarak vücuda alınması gerekir. Öncelikle vücutta üretilemeyen ve depolanamayan bazı vitaminleri besinler yoluyla almanız gerekir.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve bulaşıcı hastalıklardan korunmak gibi vücut sağlığı açısından önemli durumlarda C vitamininin düzenli olarak alınması gerekir. C vitamininin doğal olarak alınması için en iyi kaynakları meyve ve sebzelerdir. Beslenme düzenine ek olarak C vitamini içeren takviye edici gıdalar ile bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi desteklenebilir.
C Vitamini Nedir?
Askorbik asit veya L-askorbik asit olarak da bilinen C vitamini; vücut tarafından üretilemeyen ve depolanamayan, bağışıklık sistemiyle doğrudan ilişkili, suda çözünebilen ve bu nedenle günlük olarak alınması gereken bir vitamindir. C vitamini ayrıca vücudun çeşitli yerlerinde doku veya protein oluşumu için gerekli olan ve birçok hastalığın önlenmesini sağlayan güçlü bir antioksidan etkiye de sahiptir.
Bu eksiklik ile kişilerde kansızlık, halsizlik, diş eti kanaması, eklem ve vücut ağrıları gibi sorunlar yaşanmaktadır. C vitamininin fazlası vücuttan atılmaz ve normal şartlarda depolanır. Ancak aşırı tüketimi mide bulantısı, baş ağrısı veya ishal gibi olumsuz etkilere neden olabilir. Bu nedenle güvenli üst sınır olarak kabul edilen değerlere günlük olarak dikkat edilmelidir. Bu sınırın aşılması böbrek taşı riskini de artırabilir.
C Vitamini Faydaları Nelerdir?
C vitamini insan vücudunun her yerinde farklı görevleri olan ve her gün alınması gereken önemli bir vitamindir. İşlevleri ve faydaları şu şekilde sıralanıyor:
-
1- C vitamini, vücudun kan damarlarında, kıkırdaklarında, kaslarında ve kemiklerinde bulunan kolajen proteininin üretimi için gereklidir.
-
2- Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde çok önemli rol oynar.
-
3- Bu, yiyeceklerdeki demirin sindirim sisteminde emilmesini ve daha sonra kullanılmak üzere depolanmasını sağlar.
-
4- Kemiklerin, kıkırdakların ve kan damarlarının oluşmasına veya normal fonksiyonlarını sürdürmelerine yardımcı olur. Böylece diş ve diş eti sağlığını destekler.
-
5- Antioksidan özelliği sayesinde serbest radikallerin zararlı etkilerini önleyerek bazı kanserlerin, kalp hastalıklarının ve strese bağlı hastalıkların gelişimini önler veya yavaşlatır.
-
6- Antioksidan özelliği sayesinde vücudu toksik kimyasalların ve tütün dumanının neden olduğu hasarlara karşı korur.
-
7- Doku oluşumu için gerekli bir vitamindir. Böylece yaraların veya açık yaraların iyileşmesini sağlar.
C Vitamini İçeren Meyve ve Sebzeler Nelerdir?
C vitamini birçok meyve ve sebzede bulunur. Ancak C vitamini içeren gıdaların doğru ve miktarda kullanılması önemlidir çünkü ısıya, ışığa ve metale maruz kaldığında kaybolabilen hassas bir vitamindir. Meyvelerin kabuğuyla yenmesi, bıçak veya soyma aletleriyle temasının en aza indirilmesi ve parçalara ayrıldıktan sonra hızlı bir şekilde tüketilmesi gibi durumlar C vitaminden maksimum faydayı sağlar. Salataya eklenecek soslar tüketimden hemen önce eklenmelidir çünkü vitamin Beklemekle pansumandaki C azalabilir. Çiğ olarak yenebilen sebzeler pişmeden veya buharda yenildiğinde C vitamini alımı daha fazla olur. En çok C vitamini içeren meyve ve sebzeler:
-
- Turunçgiller
-
- Ananas
-
- Kivi
-
- Biber
-
- Maydanoz
-
- Kırmızı Lahana
Turunçgiller
C vitamini denilince akla ilk gelen besinler turunçgillerdir. Bunlara portakal, mandalina, greyfurt ve limon dahildir. Günde 2 portakal tüketilerek C vitamini ihtiyacı karşılanabilir. 100 gram portakalda yaklaşık 53 mg C vitamini bulunmaktadır. Mandalina ve greyfurt C vitamini açısından neredeyse portakal kadar zengin olan diğer meyvelerdir. Gün içerisinde birkaç mandalina ya da greyfurt C vitamini ihtiyacını karşılayabilir.
Ananas
Tropikal meyvelerden biri olan ananas, içerdiği C vitamini sayesinde fincan başına günlük C vitamini miktarının bir kısmını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda vücuttaki proteinlerin emilimine de yardımcı olur. Zengin içeriğiyle sindirim sistemine de faydalıdır ve ağrı kesici özelliği vardır.
Kivi
Zengin bir C vitamini kaynağı olan kivi, vücuttaki fazla sodyumu atarak sindirime de yardımcı olan tropik bir meyvedir. 100 gram kivide 93 mg C vitamini içermesinin yanı sıra potasyum, bakır, E ve K vitaminleri de dahil olmak üzere önemli bir besin kaynağıdır.
Biber
Yemeklerde ve salatalarda en çok kullanılan sebzelerden biri olan dolmalık biber, içerdiği C vitamini ile zengin bir C vitamini kaynağıdır. 100 gram yeşil biberde yaklaşık 242 mg C vitamini bulunmaktadır. Ayrıca A, K, B6 vitaminleri, magnezyum, potasyum ve fosfor içerir. Yeşil veya kırmızı biber çiğ olarak tüketilirse C vitamini tüketimi daha fazla olur.
Kırmızı Lahana
Kırmızı lahana turpgiller familyasından olup çiğ olarak tüketildiğinde günlük C vitamini ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olur. A ve K vitaminlerini de içeren bu besinin 100 gramında yaklaşık 120 mg C vitamini bulunmaktadır.
Maydanoz
Yeşil yapraklı bir sebze olan maydanoz, C vitamini ve demir açısından sağlıklı bir sebzedir. 100 gram maydanozda yaklaşık 133 mg kadar C vitamini bulunur ve B grubu E ve E vitaminleri açısından zengin bir besindir.